Το 2018 ορίστηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς, με κύριο συντονιστή των εορτασμών την Europa Nostra. Βασικός στόχος ήταν να τονιστεί ότι η Πολιτιστική Κληρονομιά είναι καθοριστικό στοιχείο της πολιτισμικής πολυμορφίας και του διαπολιτισμικού διαλόγου. Χαρακτηριστικό στοιχείο των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών, συμβάλλει εκτός από την ιστορική και καλλιτεχνική γνώση, στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των λαών. Στην προβολή του ρόλου αυτού στόχευε ο εορτασμός του 2018, όπως διατυπώθηκε και από το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού με το μότο «Όπου το Παρελθόν συναντά το Μέλλον».
Το Παράρτημα Θεσσαλονίκης της ΕΛΛΕΤ, για τη συμμετοχή του στον εορτασμό, επέλεξε ως θέμα την προβολή Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων που βραβεύτηκαν από την Europa Nostra για την ποιότητα των εργασιών συντήρησης, αποκατάστασης και ανάδειξής τους. Η οργάνωση της σχετικής Έκθεσης ήταν η μοναδική δράση από την Ελλάδα, την οποία προέβαλε η Europa Nostra κατά τον απολογισμό που έγινε με την ολοκλήρωση των εορτασμών του 2018.
Μία επιπλέον αφορμή για την οργάνωση της Έκθεσης υπήρξε η διοργάνωση της Δ΄ Διεθνούς Συνδιάσκεψης, «Βυζαντινά Μνημεία και Παγκόσμια Κληρονομιά IV: «Χάρτα» προστασίας μνημείων της βυζαντινής κληρονομιάς» από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων, στη Θεσσαλονίκη. Η εκδήλωση της Συνδιάσκεψης τελούσε υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής της UNESCO. Οι εργασίες της Συνδιάσκεψης συνέπεσαν με τα εγκαίνια της Έκθεσης για τα Βραβεία της Europa Nostra, η οποία και προέβαλε το γεγονός (https://www.europanostra.org/21-states-of-europe-and-the-mediterranean-region-sign-the-thessaloniki-charter-for-the-protection-of-byzantine-monuments/).
Η Έκθεση επιδίωκε να τονίσει τη σημασία που έχει ο Βυζαντινός Πολιτισμός για την Ιστορία και την Πολιτιστική Κληρονομιά της Ευρώπης. Στόχευε στο διάλογο και στην ανάδειξη της ποιότητας της διατήρησης, διαφύλαξης, καινοτόμου επαναχρησιμοποίησης και ενίσχυσης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς ώστε να είναι κτήμα όλων. Περιλάμβανε 22 βυζαντινά μνημεία που βρίσκονται στην Ελλάδα, στον Βαλκανικό και Ευρωπαϊκό χώρο και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Ορισμένα από τα βραβευμένα μνημεία παρουσιάζουν συγγένειες με τη βυζαντινή τέχνη και αρχιτεκτονική, ως τεκμήρια της ακτινοβολίας του Βυζαντινού Πολιτισμού σε ένα μεγάλο γεωγραφικό χώρο (https://www.europanostra.org/greece-photo-exhibition-on-award-winning-byzantine-and-post-byzantine-monuments-opened/).
Τα κείμενα και οι φωτογραφίες βασίσθηκαν στο αρχειακό υλικό της Europa Nostra, αναρτημένο στην επίσημη ιστοσελίδα της και στις έντυπες εκδόσεις της. Συμπληρώθηκαν από αρχειακό υλικό της ΕΛΛΕΤ και από τη διερεύνηση στη σχετική βιβλιογραφία και στους συγγενείς με το θέμα ιστότοπους. Ο Κατάλογος της Έκθεσης έχει αναρτηθεί και ηλεκτρονικά (pdf καταλόγου), ενώ στον χώρο της Έκθεσης προβαλλόταν αντίστοιχο με τα βραβευμένα μνημεία video (https://youtu.be/GA92dMqn0DI).
ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ
EUROPA NOSTRA-CREATIVE EUROPE
2018-EUROPEAN YEAR OF CULTURAL HERITAGE
ΧΟΡΗΓΟΙ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΑΜΑΛΙΓΚΑ-ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ
ΔΑΛΚΑΦΟΥΚΗOIKOS
ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ
Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού
Παράρτημα Θεσσαλονίκης
ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ
Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ – ΚΕΙΜΕΝΑ
Κλεοπάτρα Θεολογίδου,
Αρχιτέκτων Μηχανικός, Αναστηλωτής
Μαρία Καμπούρη-Βαμβούκου, Ομότιμη Καθηγήτρια ΑΠΘ
Ιωάννα Στεριώτου, Δρ Αρχιτέκτων Μηχανικός
ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ – ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Κλεοπάτρα Θεολογίδου,
ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ
Ντέμπορα Καζάζη
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΙΝΑΚΙΔΩΝ
Σωτηρία Αλεξιάδου, Υπ. Διδ. Αρχιτέκτων Μηχανικός
ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΠΙΝΑΚΙΔΩΝ
Whale Graphics
ΠΡΟΩΘΗΣΗ
Ιωάννα Μικρού
ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ
Γιώργος Αλεξανδρής, Τεχνικός
Γιώργος Ζήγκας, Ηλεκτρολόγος
