Το πρότυπο πρόγραμμα μεταπυρικής διαχείρισης που εφάρμοσε για 3 χρόνια η ΕΛΛΕΤ στις Οινούσσες, μετά τις φωτιές του Αυγούστου 2012, ολοκληρώθηκε με εξαιρετικά αποτελέσματα.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ…
H ΕΛΛΕΤ υιοθέτησε μία ολοκληρωμένη προσέγγιση βασισμένη σε τρεις αρχές:
1. Η μεταπυρική αποκατάσταση αποτελεί λειτουργία διαχείρισης του χώρου – όχι μεμονωμένη δράση ή «έργο».
2. Η αποκατάσταση αποτελεί ανθρωποκεντρική εργασία – συνδυασμό των χρήσεων γης που ευνοούν την ανάπτυξη επιθυμητής βλάστησης και διαχείριση προσδοκιών των χρηστών της νησιωτικής γης (αναψυχή, τουρισμός, γεωργία, κτηνοτροφία, μελισσοκομία, θήρα).
3. Η επιτυχία εξαρτάται από την επίτευξη αναπτυξιακών συνεργειών, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική και διοικητική πραγματικότητα.
…ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ
Α. Σχεδιασμός
Λόγω της ύπαρξης ανεπιτήρητων αιγοπροβάτων, αποφασίστηκε η περίφραξη έκτασης (300 στρ.) μεγαλύτερης από εκείνη προς φύτευση (100 στρ.).
Η οικοδόμηση κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ ΕΛΛΕΤ και τοπικών κτηνοτρόφων ήταν ιδιαίτερα σημαντική: υπήρξε επικοινωνία με τους κτηνοτρόφους και επίσκεψη κτηνιάτρου, με παράλληλη χορηγία.
Αντί της συνήθους αναδάσωσης αποκλειστικά με εύφλεκτα κωνοφόρα, έμφαση δόθηκε στα προσαρμοσμένα πλατύφυλλα, λαμβάνοντας υπόψη το καθεστώς της περιοχής (Ν2000), τις αντίξοες συνθήκες και την ανάγκη μείωσης του κινδύνου μελλοντικής πυρκαγιάς. Χρησιμοποιήθηκαν στο μέγιστο δυνατό βαθμό δρυς και χαρουπιά – είδη χρήσιμα σε μελλοντική κτηνοτροφική ανάπτυξη.
Β. Αναδασωτικές εργασίες
Η προμήθεια πλατύφυλλων από τα κρατικά φυτώρια είχε δυσκολίες και κόστος – τα κοντινότερα βρίσκονταν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
Αρχικά, κατσίκες εισχώρησαν στην περιφραγμένη έκταση. Αυτό οδήγησε σε θετικές πρωτοβουλίες: αντικατάσταση του φράχτη με εθελοντική εργασία τοπικών κτηνοτρόφων και έλεγχο των ανεπιτήρητων αιγών.
Γ. Παρακολούθηση και συντήρηση
Οι αναδασωτικές εργασίες και η φυσική αναγέννηση ευνοήθηκαν από την αυξημένη βροχόπτωση της διετίας 2014-2015, με αποτέλεσμα υψηλότατα ποσοστά επιτυχίας (άνω του 80% και 90% ανά περιοχή).
Οι αριές, οι βελανιδιές και οι χαρουπιές επιβιώνουν σε ποσοστό σχεδόν 100%, ακόμα και μετά από μερική βόσκηση. Έχουν τεθεί οι βάσεις στη γη για την ανάπτυξη ενός θαλερού μελλοντικού δάσους, και οι βάσεις στην τοπική κοινωνία για ποιο συνετή και ολοκληρωμένη διαχείριση του φυσικού κεφαλαίου αυτού του αρκετά παρθένου ακριτικού νησιού.
Συντονισμός: ΕΛΛΕΤ – Συμβούλιο Φυσικού Περιβάλλοντος
Δασοτεχνική Μελέτη: ΞΥΛΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Α.Ε. (Θ. Μπουζινέκης)
Με την ευγενική χορηγία των: Νικόλα & Αντώνη Λαιμού και Νίκου Διαμαντάρα
