Με μια μεγάλη γιορτή και την εντυπωσιακή συμμετοχή του κόσμου, με κεράσματα και παραδοσιακή μουσική, η Καστάνια της Μεσσηνιακής Μάνης υποδέχθηκε το Ευρωπαϊκό Βραβείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς / Europa Nostra 2016 που απονεμήθηκε στο έργο αποκατάστασης του Ι.Ν. του Αγ. Πέτρου!
Οι τοπικές αρχές και πολίτες από όλη την Μάνη, την Καλαμάτα και φίλοι της ΕΛΛΕΤ από ολόκληρη την Ελλάδα, παρακολούθησαν την τοπική βράβευση και τα αποκαλυπτήρια της τιμητικής πλάκας από τους Αντιπροέδρους της Europa Nostra Ανδρούλλα Βασιλείου και Κώστα Καρρά. Κι ακόμα χάρηκαν μια ιδιαίτερη ξενάγηση μέσα στο ναό από τον επιβλέποντα του έργου, αρχιτέκτονα καθηγητή κ. Στ. Μαμαλούκο.
Κοινή διαπίστωση όλων, το εξαιρετικά υψηλό επίπεδο του αναστηλωτικού έργου, στο συγκεκριμένο αλλά και στα περισσότερα ελληνικά μνημεία, η αποτελεσματικότητα της σωστής σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και κοινωνίας των πολιτών, και η δυναμική αειφόρου ανάπτυξης μιας περιοχής που μπορεί να ενεργοποιήσει η προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς.
• Η Ευαγγελία Μηλίτση, προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας τόνισε ότι η βράβευση αυτή «έρχεται να αναγνωρίσει τη δυναμική και την αποτελεσματικότητα σύμπραξης του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθιστώντας την αποκατάσταση του Αγ. Πέτρου ένα θαυμάσιο παράδειγμα για μελλοντικές επεμβάσεις σε άλλα μνημεία. Η απονομή του σημαντικού αυτού βραβείου στον Αγ. Πέτρο στην ευρύτερη ανάδειξη τόσο του ίδιου του μνημείου όσο και του οικισμού, που, απ΄όσο πληροφορούμαστε από τους κατοίκους, είχε φέτος το καλοκαίρι ιδιαίτερα αυξημένη επισκεψιμότητα».
• Η Ανδρούλλα Βασιλείου, Αντιπρόεδρος Europa Nostra & πρώην Ευρωπαία Επίτροπος Εκπαίδευσης, του Πολιτισμού, της Πολυγλωσσίας και της Νεολαίας τόνισε ότι “Η αναστήλωση του ναού έχει προεκτάσεις και πέρα από τα σύνορα της Ελλάδας. Η πολιτιστική κληρονομιά ενός τόπου αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος και μας βοηθά να γνωρίζουμε καλύτερα τις ρίζες μας και ως Έλληνες και ως Ευρωπαίοι.”
• Ο Κώστας Καρράς, Αντιπρόεδρος Europa Nostra, χαρακτήρισε την αποκατάσταση του ναού αλλά και το γενικότερο αναστηλωτικό έργο στην Ελλάδα «πεδίο αριστείας» και την βράβευση «θρίαμβο της Καστάνιας που με την βοήθεια των κατοίκων μπορεί να έχει συνέχεια», ενώ εξήρε τη μεγάλη συμβολή των χορηγών.
• Τέλος, ο Θανάσης Μαρτίνος, χορηγός του έργου με την σύζυγό του Μαρίνα, επεσήμανε την «σημασία της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ σε μια δύσκολη εποχή, στη διάσωση του πολιτισμού, των μνημείων μας και του περιβάλλοντος» ευχαρίστησε όλους τους συμπράττοντες για την υλοποίηση αυτού του έργου και τόνισε ότι έγινε ορθή διαχείριση της χορηγίας για την υλοποίηση του έργου. Ανέφερε ότι ολόκληρη η εξαιρετικής ομορφιάς περιοχή μπορεί να προβληθεί μέσω της βράβευσης αυτής και ευχαρίστησε τους κατοίκους για τη φιλοξενία τους.
Λίγα λόγια για το έργο
Ο ναός του Αγίου Πέτρου, ο οποίος είναι ένας από τους σημαντικότερους της Μάνης και χρονολογείται στον 12ο αι., αντιμετώπιζε ιδιαιτέρως σοβαρά δομικά προβλήματα, ενώ o εξαιρετικής ποιότητας βυζαντινός τοιχογραφικός του διάκοσμος είχε καταστεί δυσδιάκριτος.
Η υψηλής ποιότητας αποκατάσταση του ναού περιέλαβε την εξασφάλιση της στατικής επάρκειας του κτηρίου και τη συντήρηση του εσωτερικού του διακόσμου. Η φροντίδα που δόθηκε σε κάθε πτυχή του έργου είναι αξιοσημείωτη. Οι κριτές των βραβείων σημείωσαν «τη σημασία και τη σπουδαιότητα αυτού του Ευρωπαϊκού μνημείου, που αποτελεί εικόνα της Βυζαντινής συμβολής στον Ευρωπαϊκό πολιτισμό». Οι τοιχογραφίες του ναού είναι τώρα δυνατόν να μελετηθούν αναλυτικά και αναμφίβολα θα αποτελέσουν υλικό μεγάλης αξίας για τους μελετητές της Ύστερης Βυζαντινής τέχνης.
Το μνημείο αποκαταστάθηκε μεταξύ των ετών 2013 και 2014 με μέριμνα του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και υπό την εποπτεία της 26ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
Η πραγματοποίηση του έργου, κόστους 433.400 €, κατέστη εφικτή χάρη στη γενναιόδωρη χορηγία του Θανάση και της Μαρίνας Μαρτίνου.
